Voor veel mensen is de safari het hoogtepunt van een reis naar Afrika. En ook voor ons blijft het favoriet: het gevoel dat je krijgt als je door de bush rijdt en oog in oog komt te staan met een kudde olifanten of een troep leeuwen blijft onbeschrijfelijk. Het maakt ook niet uit hoe vaak je zoiets meemaakt, keer op keer maakt het weer indruk. Tijdens een game drive bij een privé safari lodge wordt de kwaliteit van de safari vaak ook voor een groot deel bepaald door de gids, of ranger, maar waar haalt die zijn of haar kennis en kunde eigenlijk vandaan? Om ranger te kunnen worden moet je een rangercursus volgen. Deze heb je in allerlei soorten en maten, maar je begint eigenlijk altijd met de zogenaamde FGASA Apprentice Field Guide (vroeger heette dit Level 1). Hoe het verder in elkaar steekt en hoe het dan zit als je dit als “gewone toerist” wil doen, leggen we graag uit!

Field Guides Association of Southern Africa

De Field Guides Association of Southern Africa, oftewel FGASA, is het landelijke orgaan dat veel van de standaarden bepaald van de rangers. Of eigenlijk, om de juiste terminologie te gebruiken, de field guides. Een field guide is de gids die je meeneemt op game drive of bushwalk, een ranger is in feite iemand die niet met toeristen werkt maar zich bezig houdt met bijvoorbeeld natuurbehoud van een reservaat. Dus laten we vanaf nu de term field guide gebruiken. Om een field guide te worden, volg je een cursus waar je aan het einde twee examens aflegt: een theoretisch en een praktisch examen. Deze examens worden gemaakt en goedgekeurd door FGASA en daarmee bepalen zij de standaard en het niveau van de field guides.

Er zijn allerlei soorten kwalificaties maar, zoals gezegd, moet je altijd beginnen met FGASA Apprentice Field Guide. Apprentice betekent leerling. Dit is een cursus van ca. twee maanden waarbij je van alles leert over de bush. Je brengt vele uren door in the field, zoals ze zeggen, waarbij je ingaat op alle aspecten die je tegenkomt. De meeste mensen denken bij een safari alleen aan de grote dieren, maar als field guide is het net zo belangrijk om veel te weten over de bodemsoorten, de bomen en de planten, de vogels, de reptielen en nog veel meer. Alles in de natuur is namelijk met elkaar verbonden en kan je helpen bij het vinden van de grotere dieren. Om een voorbeeld te noemen: als je de alarmroep hoort van bepaalde vogels, dan weet je dat er wellicht in die richting iets bijzonders te vinden is!

Naast de vele uren in de bush krijg je ook theoretische lessen. Dit is nou eenmaal ook belangrijk om zoveel achtergrond informatie te vergaren als je nodig hebt. Er worden regelmatig tussentijdse toetsen gehouden (zowel theorie als praktijk) om je voor te bereiden op het echte examen aan het eind. Dan krijg je eerst een theorie examen waarin álles wordt getest wat je in de afgelopen maanden geleerd hebt. Hierop volgt het praktijk examen en dit is eigenlijk heel simpel: verzorg een volledige game drive voor je examinator en enkele medestudenten. Hierbij moet je natuurlijk aantonen dat je een veelzijdigheid aan kennis hebt vergaard en kan interpreteren wat je onderweg tegenkomt, maar vooral veiligheid is een belangrijk aspect. Als je beide examens hebt gehaald ben je in theorie gekwalificeerd om als field guide te werken (als niet Zuid-Afrikaan is dit echter vrijwel onmogelijk – zie verderop).

Voor je plezier

Dit klinkt natuurlijk allemaal vrij intens en zwaar, als een echte studie. En hoewel er inderdaad van je wordt verwacht dat je serieus meedoet, gaat alles wel altijd in een ontspannen en gezellige sfeer. Want dat hoort ook bij het leven in de bush: genieten, een grapje hier en daar en ’s avonds bij het kampvuur bijpraten (al dan niet met een drankje in de hand!). Bovendien blijft het leven in de bush onvoorspelbaar en dus nooit saai: bij welke opleiding maak je het nou mee dat je college verstoord wordt doordat er een groep olifanten de campus op loopt? Of dat er aapjes van een afstandje kijken of ze ergens nog iets te eten kunnen scoren (regel nummer 1: niks laten slingeren en regel nummer 2: houd je tent te allen tijde gesloten…).

Ook als je niet van plan bent om echt in Afrika te gaan werken, maar je wilt gewoon langere tijd in de bush doorbrengen en meer erover leren, dan is dit een enorm leuke ervaring. Buiten dat je veel bijzondere dingen ziet en meemaakt, ben je ook met een groep mensen die in ieder geval één interesse met elkaar gemeen hebben. En omdat iedereen er bewust voor heeft gekozen om langere tijd in the middle of nowhere door te brengen, schept dat gelijk een band. Je brengt zoveel tijd met elkaar door, dat het meestal na een paar weken voelt alsof je elkaar al jaren kent.

Andere of verdere opties

Zoals aangegeven zijn de rangercursussen (of dus field guide cursussen) er in vele soorten en maten. De cursus van twee maanden die we hierboven beschrijven is de reguliere cursus waar mensen mee beginnen om een diploma te halen, maar er zijn ook genoeg mensen die graag meer willen leren over de bush puur uit interesse. Dit zijn vaak mensen die uit andere landen dan Zuid-Afrika komen en het alleen doen voor hun plezier, maar bijvoorbeeld geen twee maanden vrij kunnen nemen van werk of studie. Voor deze mensen zijn er ook kortere versies, variërend van één week tot vier weken. Ook dan leer je en zie je veel en breng je veel tijd door in de bush, met soms ook een theorieles als er interesse voor is. Aan het eind van de cursus krijg je geen officieel erkend diploma, maar uiteraard wel een certificaat van deelname.

Aan de andere kant zijn er ook mensen die na de Field Guide Apprentice cursus verder willen leren. Dan zijn er ook legio opties! Het meest voor de hand liggend is de Advanced Rifle Handling (ARH) en de Trails Guide cursus. Tijdens de ARH cursus leer je om te gaan met een groot kaliber geweer. Waarom? Omdat je bij de Trails Guide cursus te voet op pad gaat in de bush, dus te midden van alle wilde dieren. Tijdens deze cursus leer je vooral hoe je kunt (en zoveel mogelijk moet!) voorkomen dat je het geweer moet gebruiken, maar soms zijn dieren onvoorspelbaar en dan is het geweer er om jezelf en overige groepsleden te beschermen. Gelukkig is dit zeer zelden nodig en tijdens de cursus draag je als student natuurlijk niet deze verantwoordelijkheid – je wordt begeleid door ervaren trainers die al vele uren hebben doorgebracht in de bush en die weten hoe gevaarlijke situaties te vermijden. Hetgeen ze dus aan jou over gaan brengen tijdens deze vier weken!

Daarnaast zijn er nog diverse kleinere & specialistischere cursussen, bijvoorbeeld Tracking (sporen leren herkennen) en Birding (vogels leren herkennen). Mocht je eigenlijk alles leuk vinden én een jaar er tussenuit kunnen dan is de volledige jaarcursus een optie. Dan zijn alle bovengenoemde cursussen inbegrepen en nog meer! Je brengt dan ca. 6 maanden door in de diverse kampen waar de cursussen gegeven worden en daarna ga je ca. 6 maanden op stage in een echte safari lodge.

Als buitenlander aan het werk in (Zuid-)Afrika

De meeste van onze klanten en vele andere buitenlanders die deze cursussen volgen doen dit puur voor de ervaring – en geloof ons als we zeggen dat dat reden genoeg is! Een enkeling zou graag daadwerkelijk aan de slag gaan als field guide in Afrika, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dit erg moeilijk is te realiseren. Om te mogen werken heb je een werkvergunning nodig en deze is tegenwoordig vrijwel onmogelijk te verkrijgen.  De eisen zijn enorm streng  (net als voor mensen van buiten de EC die hier willen werken…). Wij kunnen daar ook niet bij helpen. Het valt altijd te proberen, maar om teleurstelling te voorkomen is het wellicht beter om er vanuit te gaan dat het “slechts” een unieke en onvergetelijke ervaring is!

Mocht je interesse gewekt zijn en je wilt graag meer informatie over de rangercursussen die wij aanbieden kijk dan even op onze website, op de pagina over rangercursussen. Als je benieuwd bent naar specifieke data en kosten en/of graag een vrijblijvende offerte wilt ontvangen dan kun je natuurlijk contact met ons opnemen. Wij werken voor de rangercursussen samen met een gerenommeerde partner ter plaatse die gebruikt maakt van diverse kampen in zuidelijk Afrika. Op deze manier heb je dus de kans om verschillende bijzondere landschappen te zien!