Klamboe’s en malaria in zuidelijk Afrika
Naarmate een Afrikareis dichterbij komt krijgen wij vaak de vraag of een klamboe meenemen nodig is. In principe niet, hoewel we wel situaties zijn waarin ze nuttig kunnen zijn. Wat ons betreft zijn 3 zaken belangrijk:
- volg het medisch advies op
- voorkom zoveel mogelijk dat u gestoken wordt
- wees bedacht op symptomen
Of u maatregelen moet nemen hangt af van uw route en de tijd van het jaar waarin u reist. Het belangrijkste punt is dat u zelf medisch advies moet inwinnen van een betrouwbare instantie of huisarts – en niet té lang van tevoren. De ontwikkelingen m.b.t. malaria preventie gaan snel en ook de definiering van de zone verandert van tijd tot tijd. Volg onvoorwaardelijk het medisch advies en ga niet af op verhalen van anderen ‘die er geweest zijn’, ‘al jaren wonen’, etc. Indien de arts malariatabletten adviseert, vraag dan of hij/zij het middel Malarone kan adviseren. Dit heeft naar het zich laat aanzien veel minder bijwerkingen en hoeft minder lang geslikt te worden dan vroegere middelen zoals Lariam.
U moet weten dat klamboes traditioneel niet onderdeel uitmaken van het Zuid-Afrikaanse verleden. Het is meer iets uit Azië. Onder invloed van vragen van toeristen zijn er inmiddels op steeds meer plaatsen klamboes. Het is trouwens een woord dat niemand begrijpt, het heet in het Engels “mosquito net. In veel nationale parken zijn horren voor de ramen en soms zijn er klamboes over de bedden. In de luxere accommodaties zijn er meestal ook klamboes maar ook daar zijn ze niet altijd…
Of het nu in dure of goedkope accommodatie is, wij kunnen helaas niet garanderen dat er overal te allen tijde een klamboe is en – vooral – of er absoluut geen gaatjes in zitten. Het zijn hele kwetsbare dingen. Eventueel kunt u leukoplast of licht tape mee nemen zodat u eventuele gaatjes zelf kunt dichtplakken.
De meeste mensen nemen dus geen klamboe’s mee omdat het malariarisico beperkt is en het ondingen zijn in de bagage en om op te hangen, maar het is uiteindelijk uw beslissing. Indien u érg bezorgd bent over malaria (of sowieso bang van insecten) kunt u ze beter wel zelf ook meenemen. Indien u er één meeneemt nog enkele tips: U kunt een echte geïmpregneerde klamboe meenemen. Deze zijn te koop in buitensportzaken en zijn duur. In veel winkels o.a. Xenos verkopen ze in de zomer klamboes die u eventueel achter kunt laten. Ook handig is een bol touw/ scheerlijn en wat knijpers om ze aan op te hangen. Indien u alleen gaat kamperen is een klamboe niet nodig, zolang u de tent dichthoudt en een uur van tevoren muggenspray spuit.
Naast het gebruik van malariatabletten kunt u het risico verder beperken door ervoor te zorgen zo min mogelijk gestoken te worden. Dat betekent bij schemering (dus ook ’s ochtends en al voordat u op de wildritten of -wandelingen vertrekt!) lange broek aan en lange mouwen van een enigszins stevige, liefst lichtgekleurde stof. Verder kunt u een goede muggenolie gebruiken (met hoog percentage Deet), insecticide spuiten voor het slapen gaan of speciale wierookstokjes gebruiken (mosquito coils – vergeet de lucifers niet).
Dus insmeren vóór de wildrit !
U dient tenslotte bedacht te zijn op symptomen van malaria (o.a. griepachtige verschijnselen een week tot enkele maanden na vertrek uit een malariagebied). Als u het niet vertrouwt ga dan naar de dokter en meldt dat u in een malariagebied bent geweest. U kunt u ter plaatse in zuidelijk Afrika in alle stedelijke centra vrij eenvoudig op malaria laten testen mocht u nog tijdens de reis verdachte symptomen ontwikkelen.
Voorzorgsmaatregelen zijn heel belangrijk maar het is niet nodig om continu zenuwachtig te zijn over het risico. Wij bestaan 20 jaar en voor zover wij weten heeft geen van onze klanten ooit malaria opgelopen. Om malaria te kunnen overbrengen moet een vrouwtjesmug éérst een mens met malaria steken en de parasiet uit deze malarialijder opnemen, en vervolgens een mens zónder malaria steken binnen haar korte leven. Dus niet elke mug draagt malaria en het risico is lager naarmate een gebied dunner bevolkt is. Het grote gevaar ligt in helemaal geen voorzorgsmaatregelen nemen en (vooral) het niet onderkennen van symptomen; de behandeling begint dan soms te laat.