Kaapstad en Krugerpark zijn de meeste genoemde hoogtepunten van Zuid-Afrika. Maar mensen die er geweest zijn roemen álle mooie landschappen en overweldigende natuur in Zuid-Afrika. Vaak wordt het “de wereld in één land” genoemd, en terecht vinden wij. Er is wat betreft de natuur een gigantische diversiteit: u vindt er behalve safarigebieden ook bergen, moerasgebieden, bossen, uitgestrekte vlaktes en woestijn. Bovendien heeft Zuid-Afrika een kilometers lange kustlijn. In deze blog vertellen we graag wat meer over de diverse natuurgebieden die u tijdens een rondreis door Zuid-Afrika tegen kunt komen en onze favoriete (natuur)plekjes.

Safari

Bij natuur in Zuid-Afrika denken veel mensen al snel aan safari – geheel begrijpelijk natuurlijk! Zuid-Afrika heeft diverse uitstekende safarigebieden, waarvan het Kruger National Park veruit de bekendste is. In dit park kunt u al zelf rijdend op zoek naar de Big Five (leeuw, luipaard, olifant, buffel en neushoorn), maar als u ook graag achterover zou willen leunen dan kunt u ook kiezen voor een verblijf in een privé safari lodge waar u met een ranger op game drive gaat. Welke manier van safari u ook kiest, u zult in alle gevallen veel meekrijgen van de natuur in Zuid-Afrika. Kijk voor een voorbeeld van een mogelijk route eens bij onze voorbeeldreis Puur Safari. Of u kunt ook een kijkje nemen op onze pagina over safari & natuur reizen in Afrika.

Een groot deel van het land valt in de categorie savanne, zo ook de meeste (of in ieder geval de beste) safarigebieden. Zonder het geheel heel technisch te maken, bestaat de grond in dergelijke gebieden vaak uit ofwel sour veld ofwel sweet veld (of een combinatie van de twee). Niet moeilijk te raden welke van deze twee het meest populair is bij grazende dieren toch? Juist – het sweet veld. En doordat de leefomstandigheden voor grazers daar gunstiger zijn, zijn er logischerwijs meestal meer grazers in het sweet veld. En meer prooidieren betekent meer roofdieren. Daarom is de wildstand in natuurgebieden in Zuid-Afrika die grotendeels bestaan uit sweet veld – of een gemixte grondsoort – over het algemeen beter dan in gebieden die vooral bestaan uit sour veld. Het Krugerpark is een voorbeeld van een park waar veel sweet veld voorkomt. Mede hierdoor heeft u daar veel kans op het zien van dieren. En zelfs in het park zelf is de natuur heel divers: het zuiden is totaal anders dan het noorden. Het uiterste noorden van het park, het Pafuri gebied, is qua natuur zelfs één van onze favoriete plekjes in Afrika! Overigens is het qua natuur voor de gemiddelde bezoeker niet altijd duidelijk te zien in welk soort natuurgebied u zich bevindt, daarom is het juist zo fijn om te kunnen vertrouwen op advies van experts zoals wij, zodat u zeker weet dat u in de goede safarigebieden terecht komt tijdens een safari reis in Zuid-Afrika.

Bergen

Wij zijn hier gewend aan plat, platter, platst. Hier en daar een heuvel, maar meer dan dat zit er niet in. In Zuid-Afrika zijn er échte bergen – prachtige, indrukwekkende bergen waar u doorheen, overheen en rondom kunt rijden en die u soms zelfs kunt beklimmen. De meest bekende bergketen in het land is de Drakensberg keten. De Drakensbergen starten in de provincie Eastern Cape en lopen dan verder noordwaarts, waarbij de bergen in de provincie KwaZulu-Natal in feite de oostgrens vormen tussen Lesotho en Zuid-Afrika. Dit is ook het gebied waar het hoogste punt zich bevindt op bijna 3500m. De bergen lopen helemaal noordwaarts door naar de Panoramaroute; dus ook de bekende bezienswaardigheden als de Blyde River Canyon behoren tot de Drakensbergen. Daarna gaat de keten nóg enkele honderden kilometers verder noordwaarts. Ondanks dat de Panoramaroute dus ook een onderdeel van de Drakensbergen is, doelen de meeste mensen op het gebied in KwaZulu-Natal als ze het over ‘de’ Drakensbergen hebben. Ook wij komen daar al jaren graag en regelmatig. Sterker nog – de eigenaren van Out in Africa hebben er jaren gewoond.

Een verblijf in de bergen is eigenlijk geschikt voor vrijwel iedere reiziger: voor degene die rust zoekt is het een perfecte plek om te ontspannen en eindeloos weg te dromen bij de prachtige uitzichten. Doordat de zon op elk moment van de dag vanuit een nieuwe hoek op de bergen schijnt verveelt het uitzicht eigenlijk nooit (dat geldt voor ons in ieder geval). Maar ook de actievelingen onder ons kunnen hier hun hart ophalen: de bergen zijn bij uitstek geschikt voor lange wandelingen (‘hikes’), van verschillende niveaus. Voor de echte waaghalzen is het zelfs mogelijk om naar de top van het Amphitheatre te klimmen, via touwladders en al. Een spannende klim en zeker niet voor iedereen geschikt, maar degene die wel naar de top gaat staat een spectaculair uitzicht te wachten. Absoluut een heel bijzonder stukje natuur in Zuid-Afrika!

De kust en een moerasgebied

Het is duidelijk op de kaart te zien: Zuid-Afrika heeft een gigantische kustlijn en daarbij enorm veel mooie stranden. Het westelijke deel van het land grenst aan de Atlantische Oceaan, tot aan Cape Agulhas (het meest zuidelijke punt van Afrika). Er zijn hier prachtige stranden te vinden, maar het water van de Atlantische Oceaan is koud, écht koud. In de warme zomermaanden (onze winter) kan het te doen zijn, maar dan nog kiezen de meeste mensen voor een strandverblijf aan de zuidkant of oostkant van het land. Daar grenst het land namelijk aan de Indische Oceaan, waarvan het zeewater eigenlijk het hele jaar door een aangename temperatuur heeft. Pas wel op voor de stroming in zee, die kan sterk zijn! Aangezien het klimaat van Zuid-Afrika het hele jaar door over het algemeen goed is, kunt u tijdens een (natuur)reis door Zuid-Afrika ook vaak genieten van een paar dagen strand.

Echter, ook Zuid-Afrika kent seizoenen en dus is de Zuid-Afrikaanse winter (onze zomer) niet de beste tijd om aan het strand te verblijven. Een ideale oplossing is dan om wel aan de kust te verblijven, maar in een gebied waar ook andere dingen te doen zijn, mocht het geen ideaal strandweer zijn. Dan is het dorp St. Lucia een ideale plek – ook voor mensen die niet per sé naar het strand willen, maar wel graag bijzondere natuur in Zuid-Afrika willen zien. Het dorp grenst aan de iSimangaliso Wetlands, een moerasachtig natuurgebied, dat er qua natuur weer totaal anders uitziet dan de natuur in de rest van Zuid-Afrika. Groen en weelderig lijkt het op sommige plekjes zelfs jungle-achtig! In het gebied zelf komen veel verschillende dieren voor, maar de omgeving staat vooral bekend om de vele nijlpaarden. Overdag kunt u met een bootje mee Lake St. Lucia op, onder andere op zoek naar deze grote beesten. Vaak ziet u ze dan in het water (het is altijd een grappig gezicht om alleen de ogen, oren en neus boven het wateroppervlak te zien) en op koelere dagen soms op de oevers, waar ze liggen te luieren. Tegen zonsondergang komen ze tot leven en ’s nachts gaan ze op zoek naar eten. Nijlpaarden eten gras, maar in hun zoektocht naar hun groene maaltje dwalen ze nog wel eens door het dorp St. Lucia zelf. Voorzichtig dus als u ’s avonds uit eten bent geweest en terug gaat naar uw guesthouse! TIA – This Is Africa ?. Wilt u deze drie gebieden (safari, bergen, moeras en kust) in één reis zien, dan is dit een goed voorbeeld.

Woestijn

Het andere uiterste is het (semi-)woestijnlandschap dat ook in Zuid-Afrika voorkomt. Deze natuur komt voor in het noorden van het land, voornamelijk in de grensgebieden met Botswana en Namibië. Een aantal van deze gebieden is onderdeel van de gigantische Kahalari, een semi-woestijn die zich uitstrekt over drie landen. Kenmerkend voor de Kalahari is het fijne rode zand (dat werkelijk óveral in en tussen gaat zitten) en de uitgestrekte weidse landschappen. Water is een schaars goed, dus grote bomen komen slechts sporadisch voor. In de droge wintermaanden is het hier dor en stoffig, maar áls het dan regent in de zomer, dan verandert het landschap op veel plekken in een prachtige zee van groen gras. De soms gele bloemetjes in het gras leveren bijzondere plaatjes op, zeker als er precies daar een kudde olifanten komt grazen.

In Zuid-Afrika kunt u dit woestijnlandschap op verschillende plaatsen bewonderen, bijvoorbeeld in Madikwe Game Reserve en in het Kgalagadi Transfrontier Park. Madikwe is een private game reserve, wat inhoudt dat u er niet zelf kunt rondrijden in uw huurauto. In dit park verblijft u dus in een safari lodge waar u twee keer per dag met een ranger op wildrit gaat. In het Kgalagadi Transfrontier Park kunt u wel zelf rondrijden. Er zijn enkele goed bereikbare hoofdkampen en daarnaast nog diverse meer afgelegen kampen, sommigen volledig zonder extra faciliteiten en alleen bereikbaar met een 4×4 voertuig (vierwielaandrijving). Deze laatste kampen zijn meestal meer geschikt voor de gevorderde safarigangers. Het Kgalagadi Transfrontier Park is ook weer een bijzonder stukje natuur in Zuid-Afrika. Het is ontzettend populair, ook onder Zuid-Afrikanen zelf, en omdat er maar een beperkte hoeveelheid accommodatie is, is op tijd boeken hier essentieel. U kunt deze gebieden tijdens een Zuid-Afrika reis bezoeken, maar u kunt ook meerdere landen combineren en bijvoorbeeld een reis “rondom de Kalahari” maken.

Tuinroute

We steken over naar het zuiden van het land (als u dit letterlijk zou doen dan zou u dwars door de Karoo reizen – droog, dor en uitgestrekt; vergelijkbaar met het woestijnachtige landschap). De Tuinroute is ook een bekend stukje natuur in Zuid-Afrika, op de route van Kaapstad naar Port Elizabeth. De naam kan soms wat verwarrend zijn: het is een ruige kuststrook, de ‘tuin’ van Zuid-Afrika, geen lieflijk landschap met aangelegde tuinen. De Tuinroute loopt van Mosselbaai in het westen tot Tsitsikamma in het oosten. De snelweg N2 loopt dwars door de Tuinroute heen, maar onderweg zijn er een heleboel leuke plekjes om te stoppen. Niet alleen is het een indrukwekkend kustgebied waar de oceaan op sommige plekken wild op de grote rotsen slaat, ook is dit vrijwel het enige stukje in het land waar er een officieel forest biome voorkomt, dus een bosgebied. Het bosgebied beslaat maar minder dan 1% van het totale natuuroppervlak in Zuid-Afrika, maar wéér een heel andere soort natuur dus! In dit gebied kunt u prachtig wandelen door groene bossen, maar er zijn ook activiteiten op het water en een heleboel andere dingen mogelijk. Ook voor kinderen is er hier een hoop te doen en het gebied is malariavrij, ideaal dus voor een kindvriendelijke Zuid-Afrika reis. En wederom voor de adrenaline-junkies: de hoogste bungee jump van het land is ook in deze omgeving…

Natuur in de stad? Jazeker!

Een metropool als Kaapstad zal toch niet voorkomen in een blog over natuur in Zuid-Afrika? Niets in minder waar! Kaapstad is een grote, levendige stad die inmiddels meerdere keren is uitgeroepen tot beste stad ter wereld door de Britse krant The Telegraph. Maar buiten het bruisende stadsleven kunt u ook hier de natuur opzoeken. Neem bijvoorbeeld een dag de tijd om langs het Kaapse schiereiland te rijden, waarbij u onderweg prachtige stranden tegenkomt (al dan niet met pinguïns) en natuurlijk een bezoek kunt brengen aan de vuurtoren op Cape Point en het wereldberoemde bord bij Kaap de Goede Hoop. U reist tijdens deze dag door het Kaapse fynbos landschap, dat zich onder andere kenmerkt door lage struiken en bosjes. En vergis u niet: ook hier kunt u wilde dieren tegenkomen. Al rijdend over het Kaapse schiereiland kunt u bijvoorbeeld struisvogels en bavianen zien en er worden hier zelfs wel eens luipaarden gespot! Al gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat deze laatsten eigenlijk alleen worden gezien op camera traps, en zelden tot nooit in het echt.

Keuzes

Tijdens een drieweekse reis is het mogelijk om veel van deze natuurgebieden in Zuid-Afrika te bezoeken, maar voor de meeste mensen geldt dat er toch keuzes gemaakt moeten worden. Zuid-Afrika is een heel groot land en juist omdat er zoveel te zien is, is een tweede (en derde en vierde ?) bezoek zeker het overwegen waard. Buiten de gebieden die we hier beschreven hebben is er nog veel meer mooie natuur in Zuid-Afrika te zien, dus als u zich concentreert op een kleiner deel van het land per reis dan kunt u die regio in meer detail verkennen. Maar voor wie het (waarschijnlijk) een eenmalig bezoek zal zijn zullen wij natuurlijk zo goed mogelijk adviseren welke gebieden het meest geschikt zijn en hoe we die het handigst aan elkaar kunnen verbinden. Daarbij helpt het ons om zoveel mogelijk te weten van wat u wel en wat u juist niet wilt. Bel ons dus gerust en/of maak een afspraak om de wensen eens rustig tijdens een gesprek door te nemen, dan zorgen wij voor een onvergetelijke reis!